چندی پیش سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای پاسخگویی به سؤال سید مصطفی ذوالقدر، نماینده بندرعباس، حاجی آباد، قشم و ابوموسی در کمیسیون فرهنگی مجلس حضور پیدا کرد و توضیحاتی درباره دلایل قطع یارانه برخی مطبوعات استانی ارائه داد. اما ذوالقدر از توضیحات وزیر ارشاد قانع نشد. برگزاری نمایشگاه مطبوعات در دهه نخست آبان، باعث شد که بار دیگر وضعیت مطبوعات کشور در کانون توجه مسئولان قرار گیرد. آنچه در ادامه می‌خوانید، دیدگاه چند تن از نمایندگان در این‌باره است.
جواد آرین‌منش، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، با بیان اینکه توزیع یارانه از سوی وزارت ارشاد براساس معیار خاص صورت می‌گیرد، می‌گوید: «وزارت ارشاد برای تخصیص یارانه‌ها شاخص‌هایی را تعریف کرده است که تیراژ رسانه‌ها از جمله آنهاست. همچنین حوزه جغرافیایی انتشار و گستره انتشار از دیگر شاخص‌های مدنظر برای توزیع یارانه مطبوعات به‌شمار می‌رود.»
بازنگری شاخص‌ها
نماینده مشهد و کلات می‌افزاید: «انتقادات و گلایه‌هایی درباره نحوه توزیع یارانه‌ها وجود دارد که از سوی نمایندگان به کمیسیون فرهنگی منتقل شده و کمیسیون این انتقادات را با مسئولان وزارت ارشاد در میان گذاشته است و اکنون این وزارتخانه در حال بازنگری شاخص‌های توزیع یارانه‌هاست.»
وی تاکید کرد: «ما معتقدیم که دقت در توزیع یارانه‌ها و توجه به حمایت از نشریات استانی و شهرستانی باید بیش از آن چیزی باشد که اکنون وجود دارد. در برخی استان‌ها هنوز یک روزنامه هم نداریم و این نشان‌دهنده این واقعیت است که برای توزیع یارانه برنامه‌ریزی اصولی انجام نمی‌شود تا مطبوعات استانی نیز امکان پا گرفتن و رشد پیدا کنند.»
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس خاطرنشان می‌کند: «وزارت ارشاد قول بازنگری در نحوه توزیع یارانه‌ها و رسیدگی به موارد خاصی را که با گلایه و شکایت برخی نمایندگان روبه‌رو شده، داده است.»
اقدام سلیقه‌ای
قدرت‌الله علیخانی، نماینده قزوین و عضو فراکسیون اقلیت مجلس نیز عملکرد وزارت ارشاد را در این زمینه «بد» ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «یارانه نشریات در برخی استان‌ها قطع شده و در برخی استان‌ها کاهش یافته است. ظاهرا وزارت ارشاد در این زمینه سلیقه‌ای عمل می‌کند و اصحاب‌رسانه در استان قزوین به این وضع معترض هستند.»
جلسه مطبوعاتی
سید جواد زمانی، رئیس مجمع نمایندگان استان کرمانشاه، از جلسه‌ای یاد می‌کند که اخیرا نمایندگان استان کرمانشاه با حضور اهالی مطبوعات برگزار کردند. وی تاکید می‌کند: «در این جلسه اصحاب مطبوعات استان از تقسیم یارانه‌ها گلایه داشتند و معتقد بودند که یارانه‌ها عادلانه بین روزنامه‌ها تقسیم نمی‌شود.»
وی درباره نتیجه این جلسه می‌گوید: «نمایندگان استان کرمانشاه که در آن جلسه حضور داشتند، حرف روزنامه‌نگاران را درباره توزیع ناعادلانه یارانه‌ها تایید کردند و از صاحبان رسانه‌ها خواستند گلایه‌هایشان را به‌صورت مکتوب ارائه دهند تا آنان موضوع را با وزیر مطرح کنند و از وی بخواهند برای توزیع عادلانه یارانه نشریات استان کرمانشاه چاره‌ای بیندیشد.»
زمانی در پاسخ به این سؤال که آیا اعمال سلیقه در توزیع یارانه‌ها از سوی مدیران کشوری صورت می‌گیرد یا مدیران استانی، تصریح می‌کند:
«گلایه صاحبان رسانه استان کرمانشاه از تقسیم یارانه‌ها در استان بود که ما از وزیر خواستیم بررسی کند.»
ناهماهنگی فرهنگی
مصطفی کواکبیان، نماینده سمنان که یک نشریه استانی را نیز اداره می‌کند، با انتقاد از حجم زیاد تبلیغات غیر‌فرهنگی در نشریات، راه چاره برای بهبود وضع مالی نابسامان نشریات را حمایت دولت از رسانه‌ها می‌داند و می‌گوید: «مشکل اصلی بخش فرهنگی کشور را باید ناهماهنگی در سیاست‌های فرهنگی دانست.»
وی درباره توزیع یارانه مطبوعات نیز تاکید می‌کند: «کسی که ضد‌نظام است اصلا نباید نشریه داشته باشد، اما روزنامه‌ای که مجوز انتشار دارد باید براساس تیراژ و فراگیری خود یارانه دریافت کند تا محتاج چاپ تبلیغات متفرقه غیر‌فرهنگی و غیر‌تخصصی
نشود.»
توجه بیشتر به مناطق محروم
سیروس برنا بلداجی، نماینده مردم بروجن از توابع استان چهارمحال و بختیاری نیز در این زمینه می‌گوید: «در طول سال گذشته که ما با برخی مدیران مسئول نشریات محلی برخورد داشته‌ایم، بیشترشان از نحوه توزیع یارانه گلایه‌هایی داشته‌اند، بنابراین از مسئولان استانی وزارت ارشاد انتظار می‌رود که در این زمینه متوازن‌تر و عادلانه‌تر برخورد کنند.»
وی یادآور می‌شود در استان‌هایی که از نظر وجود بنگاه‌های اقتصادی محرومیت بیشتری دارند به همان نسبت میزان درآمد نشریات محلی هم کمتر است، بنابراین ضرورت دارد به این استان‌ها توجه بیشتری شود.
اعتراضی ندیدیم
رضا رحیمی‌نسب، نماینده مردم خرم آباد، به این موضوع کلی‌تر نگاه می‌کند و می‌گوید که از گذشته همچنین بود که دولت‌ها براساس مواضع سیاسی به نشریاتی که موافق سیاست‌هایشان است و دولت را تقویت می‌کنند توجه بیشتری می‌کنند.
وی درباره وضع نشریات استان لرستان نیز خاطرنشان می‌کند: «در استان نشریات تنش‌زا نداریم و اعتراضی هم در مجموعه مطبوعات ندیدیم.»
با وزیر مکاتبه کردیم
سید جلال یحیی‌زاده، نماینده تفت و میبد، با بیان اینکه در استان یزد مصادیقی وجود دارد که نشان می‌دهد یارانه مطبوعات قطع شده است، می‌گوید: «در این مورد با وزیر ارشاد مکاتبه کردیم و تذکر دادیم اما هنوز موضوع حل نشده است.»
وی می‌افزاید: «به هر حال ما هم مثل بسیاری از نمایندگان دیگر استان‌ها در این‌باره سؤالاتی داریم و امیدواریم طبق قولی که داده‌اند یارانه نشریات استانی را هر چه زودتر پرداخت کنند.»
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس ادامه می‌دهد: «حیات بسیاری از این نشریات استانی به یارانه و حمایت دولتی وابسته است و در صورتی که این مشکل ادامه پیدا کند خیلی از نشریات استانی توانایی ادامه حیات ندارند.»
مشکل بودجه‌ای
سید مصطفی ذوالقدر، نماینده مردم بندرعباس که در جلسه کمیسیون فرهنگی مجلس از وزیر ارشاد درباره توزیع یارانه سؤال پرسیده است، می‌گوید: «از آنجا که روزنامه‌های استانی در مقایسه با نشریات کشوری آگهی کمتری جذب می‌کنند، تا حد زیادی وابسته به کمک‌های دولتی هستند، اما اخیرا این کمک‌ها قطع شده است. برای همین وزیر ارشاد را به کمیسیون دعوت کردیم و از او در این باره سؤال پرسیدیم.»
وی با اعلام اینکه از توضیحات وزیر قانع نشده است، می‌افزاید: «وزیر ارشاد قول داد مشکل را پیگیری و حل کند.»
به گفته وزیر ارشاد، این وزارتخانه با مشکلات بودجه‌ای مواجه است که درصورت رفع آن، مشکل یارانه مطبوعات هم حل
خواهد شد.
